Lúc còn nhỏ, mình rất sợ một loại đồ ăn mà mọi người hay bảo là tai mèo. Những cái tai mèo ấy, dai và dẻo như cao su, có màu nâu trong, hơi đen và nhìn thì giống lỗ tai con mèo thật. Với suy nghĩ trẻ con ngày đó, mỗi lần nhìn thấy món ăn ấy là mình lại ngờn ngợn. Bây giờ, mỗi lần nhớ lại, mình lại cảm thấy thật buồn cười: tai mèo ngon như thế mà lại…!
Bạn đã dùng qua tai mèo lần nào chưa? Tai mèo, hay nói chính xác hơn là nấm tai mèo (tức mộc nhĩ, mộc nhĩ đen, nấm mèo) là nguyên liệu rất phổ biến trong các món như bún và lẩu đấy.
Nấm mèo có tên khoa học là Auricularia auricula-judae, thuộc họ Auricularaceae, là loại nấm mọc trên các khúc gỗ mục lành tính như mít, liễu, dâu, hòe… Sở dĩ gọi nấm mèo là mộc nhĩ đen là vì loại nấm này có hình dạng như lỗ tai, mặt ngoài màu nâu nhạt, có lông mịn và mặt trong có màu nâu đen.
Lưu ý, nấm mèo khác với một loại khác cũng có hình dáng tương tự nhưng có màu trắng, gọi là mộc nhĩ trắng (hay còn gọi là ngân nhĩ…).
Trong nấm mèo có nhiều sinh tố và khoáng chất, đặc biệt là chất sắt. Về tính chất, loại nấm này khi mọc trên gỗ mục thì dai và mềm, sau khi phơi khô thì đen cứng lại. Khi dùng, bạn cắt bỏ phần chân nấm (bị bám gỗ mục) rồi ngâm chúng trong nước lạnh, đợi khi nấm mềm thì rửa rồi thái nhỏ hoặc để nguyên (tùy mục đích dùng) rồi chế biến. Nấm mèo vừa dai vừa giòn, dễ chế biến nên là nguyên liệu phổ biến trong các món như: xào, lẩu, nước ngọt, cù lao, nấu chè..
Theo lương y Hoàng Duy Tân, nấm mèo là loại thực phẩm bổ sung chất sắt lý tưởng cho phụ nữ mang thai và những người thiếu sắt. Bằng cách bổ sung thêm nấm mèo vào các món ăn hàng ngày (khoảng 20 g/ ngày và từ 2 đến 3 lần mỗi tuần), chị em phụ nữ sẽ tránh được các vấn đề về da như sần sùi, thiếu hồng hào do thiếu sắt.
Bên cạnh đó, mộc nhĩ còn được dùng làm thuốc bổ mà cách dùng đơn giản nhất là chưng với đường phèn. Với cách này, bạn chỉ cần lấy 20 g nấm mèo khô, ngâm nước chừng một tiếng cho nấm nở mềm thì băm nhỏ rồi chưng với đường phèn, chưng đến khi nấm chín rục thì dùng. Theo Đông y, món này chứa nhiều khoáng chất và có vị ngọt của đường phèn nên rất dễ hấp thu (vì vị ngọt thì thông vào kinh Tỳ).
Ngoài ra, nấm mèo cũng rất hiệu quả trong trường hợp đại tiện ra máu vì theo Đông y, nấm mèo có màu đen, thuộc về hành Thủy nên đi vào Thận và khắc Hỏa, tức màu đỏ (máu). Vì vậy, người bị đại tiện ra máu ăn vào sẽ rất tốt, giúp máu không ra nữa mà lại còn phòng ngừa xơ vữa động mạch, đồng thời giúp giảm rong huyết ở phụ nữ tiền mãn kinh.
Theo y học cổ truyền, nấm mèo vừa có thể dùng như thuốc điều trị bệnh (dùng hàng ngày) lại vừa có thể dùng như chế độ thực dưỡng cho người khỏe mạnh (dùng từ 1 – 3 lần mỗi tuần).
Canh xương mộc nhĩ, măng khô là món ăn không thể thiếu trong những đám cưới của người Việt. Món canh măng dàu dinh dưỡng lại thơm ngon, lại có công dụng như một bài thuốc.
 bổ sung sắt, điều trị trĩ và lỵ ra máu){kind=link}